Το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία
27 Σεπτεμβρίου, 2008
Tο πανηγύρι του Προφήτη Ηλία, αποτέλεσε και αποτελεί την κορυφαία εκδήλωση του Ξηρολιβάδου. Η παράδοση θέλει το πανηγύρι να πραγματοποιείται ανελλιπώς από την εποχή που το χωριό επανακατοικήθηκε μετά τις καταστροφές που υπέστη τον 19ο αιώνα. Από την αρχική καθιέρωση του θεσμού μέχρι και σήμερα το πανηγύρι είναι σταθερό στοιχείο χρονικής και κοινωνικής αναφοράς για τους απανταχού Ξηρολιβαδιώτες. Τα παλαιότερα χρόνια με αφορμή το πανηγύρι τελούνταν στο χωριό, αρραβώνες, γάμοι και βαπτίσεις, ενώ κλείνονταν συμφωνίες κοινωνικού και οικονομικού χαρακτήρα. Το πανηγύρι κρατούσε αρκετές ημέρες κατά τις οποίες οι οργανοπαίκτες που έρχονταν από παντού βρίσκονταν στο στοιχείο τους.
Μετά την απόλυση αναβιώνει το έθιμο του πλειστηριασμού των εικόνων, που σκοπό έχει να ενισχύσει οικονομικά τον Ιερό Ναό. Όλες οι φορητές Ιερές Εικόνες της εκκλησίας μεταφέρονται στον αύλειο χώρο και ενώπιον των πανηγυριζόντων βγαίνουν μία μία σε δημοπρασία. Ο πλειοδότης κάθε εικόνας τα παλαιότερα χρόνια έπαιρνε την εικόνα στο σπίτι του για ορισμένο χρονικό διάστημα και μετά την επέστρεφε στην εκκλησία. Κατά τους σύγχρονους εορτασμούς καθιερώθηκε, αντί των παλαιών εικόνων της εκκλησίας, να δημοπρατούνται άλλες μικρότερες εικόνες τις οποίες οι πλειοδότες κρατούν. Μετά το πέρας του πλειστηριασμού πραγματοποιείται λιτάνευση των ιερών εικόνων που ξεκινάει από την εκκλησία και καταλήγει στην Μπούνα (Καλό Πηγάδι) στο λιβάδι. Στην πομπή που σχηματίζεται, τον δρόμο ανοίγουν καβαλάρηδες, ενώ τις εικόνες συνοδεύουν τιμητικά ντυμένοι με παραδοσιακές ενδυμασίες Ξηρολιβαδιώτες και ακολουθεί όλος ο κόσμος.
Στην Μπούνα τελείται ο αγιασμός των πηγαδιών, της μπάρας, του λιβαδιού, των κοπαδιών και του δάσους. Η παράδοση θέλει μετά τον αγιασμό να αναβιώνει στο Τσαΐρι ο Τρανός Χορός με όλους τους άνδρες και τις γυναίκες του χωριού να πιάνονται κατά σειρά ηλικίας τραγουδώντας και χορεύοντας παλιούς παραδοσιακούς σκοπούς. Τελετουργικός χορός, με λιτές κινήσεις, με μελωδικές αντιφωνίες συμβολίζει τον κύκλο της ζωής και διασώζει στοιχεία από τους πανάρχαιους δωρικούς κύκλιους χορούς.
